Đến tham dự hội thảo, có đại diện của các cơ quan, tổ chức trong và ngoài Học viện. Về phía các cơ quan, tổ chức ngoài Học viện, có TS. Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục thuế; ông Vũ Hồng Long, Phó trưởng Thuế TP Hà Nội cùng các nhà Khoa học, chuyên gia, các Lãnh đạo các Khoa, Ban của các Trường Đại học, Viện Nghiên cứu; Lãnh đạo các Phòng của các Cục, Vụ trong Bộ Tài chính.

Về phía lãnh đạo Học viện Tài chính, có TS Nguyễn Văn Bình, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường; PGS.TS Nguyễn Mạnh Thiều, Phó Giám đốc Học viện Tài chính; PGS.TS. Lê Văn Ái, Nguyên Bí thư Đảng ủy, Nguyên Phó hiệu trưởng Trường Đại học Tài chính Kế toán Hà Nội. Ngoài ra có đại diện lãnh đạo các Khoa, Ban chức năng của Học viện Tài chính và các nhà khoa học, các cơ quan quản lý trong lĩnh vực Thuế và Hải quan. Đưa tin về hội thảo có đại diện của các cơ quan thông tấn, báo chí: Tạp chí Kinh tế - Tài chính, báo Tài chính - Đầu tư, báo Lao động, báo Đại biểu nhân dân…

Ban tổ chức hội thảo đã nhận được 65 bài viết và biên tập, đưa vào Kỷ yếu Hội thảo 56 bài của các nhà khoa học trong và ngoài Học viện, các cán bộ làm công tác quản lý trong lĩnh vực thuế hải quan, logistics, như Cục Thuế; Cục Hải quan; Thuế Thành phố Hà Nội; Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế - tài chính, Bộ Tài chính; Đại học Kinh tế quốc dân; Trường Đại học Quốc tế, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội); Trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải; Trường Đại học Tài chính – Quản trị kinh doanh; Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội; Trường Đại học Tài chính - Ngân hàng Hà Nội; Công ty TNHH MN Shipping Việt Nam,…

Chủ trì hội thảo là PGS.TS Nguyễn Mạnh Thiều, Phó Giám đốc Học viện Tài chính và PGS. TS Lê Xuân Trường, Trưởng Khoa Thuế và Hải quan, đại diện đơn vị được giao chủ trì về chuyên môn của Hội thảo.

PGS. TS. Nguyễn Mạnh Thiều, Phó Giám đốc Học viện Tài chính phát biểu đề dẫn hội thảo

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS. TS. Nguyễn Mạnh Thiều, Phó Giám đốc Học viện Tài chính chỉ rõ lí do và mục đích của hội thảo là trao đổi và thảo luận những quan điểm, luận điểm khoa học về chính sách và quản lý thuế, hải quan và logistics. Trên cơ sở đó, đề xuất định hướng và các giải pháp hoàn thiện các chính sách thuế, hải quan và logistics nhằm góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Toàn cảnh hội thảo

Trong suốt quá trình diễn ra hội thảo, các đại biểu, các nhà khoa học đã trình bày nhiều tham luận và ý kiến góp ý, phân tích một cách thẳng thắn, sâu sắc và khoa học trên nhiều khía cạnh nhằm nhận diện các vấn đề lý luận và thực tiễn về chính sách quản lý thuế, hải quan và logistics. Một số tham luận và các ý kiến phát biểu đã đề cập, phân tích, làm rõ thêm nhiều vấn đề quan trọng, lâu dài và cấp bách trong lĩnh vực thuế, hải quan và logistics.

Tại phiên tham luận chuyên đề thứ nhất về Chính sách và quản lý thuế, ThS Trần Thị Tuyết (Cục quản lý, giám sát chính sách thuế, phí, lệ phí, Bộ Tài chính) đã trình bày nghiên cứu “Hoàn thiện hệ thống chính sách thuế của Việt Nam”, cung cấp cái nhìn toàn diện về tiến trình cải cách thuế của Việt Nam trong thời gian qua, chỉ ra những kết quả nổi bật cũng như các tồn tại cần khắc phục trong giai đoạn tới. Đặc biệt, những đề xuất về việc mở rộng cơ sở thuế, rà soát ưu đãi và hoàn thiện khung pháp lý cho kinh tế số là những gợi ý quan trọng cho quá trình hoạch định chính sách.

Nhấn mạnh vai trò quan trọng của khu vực hộ kinh doanh trong hệ thống thuế quốc gia, tham luận “Chuyển đổi toàn diện phương thức và mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh ở Việt Nam”, do TS Mai Sơn (Phó Cục trưởng Cục Thuế) đã đưa ra những góc nhìn thực tiễn sâu sắc, phân tích thực trạng quản lý thuế đối với khu vực hộ kinh doanh, một khu vực ngày càng mở rộng và đa dạng trong nền kinh tế số hóa và hội nhập; đồng thời đề xuất các giải pháp đổi mới toàn diện trong quản lý thuế đối với hộ kinh doanh.

Các đại biểu trong hội thảo cũng nhất trí rằng, trong xu thế toàn cầu hướng tới phát triển xanh và bền vững, chính sách trong ba lĩnh vực Thuế, Hải quan và Logistics cần đồng bộ, tương hỗ để vừa khuyến khích sản xuất, xuất nhập khẩu, vừa bảo vệ môi trường và bảo đảm công bằng xã hội. TS. Ngô Thị Thu Hương (Trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải) với bài tham luận “Giải pháp hoàn thiện chính sách thuế, hải quan, quản lý dịch vụ logistics góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững” đã nêu bật vai trò xương sống của logistics và chính sách thuế, hải quan trong phát triển kinh tế bền vững. Đặc biệt, các giải pháp về chuyển đổi số, minh bạch dữ liệu và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp logistics là những gợi ý thực tiễn đáng chú ý. Những đề xuất về một cơ chế phối hợp một cửa quốc gia mở rộng, tích hợp cả ba khâu Thuế - Hải quan - Logistics trên một nền tảng số duy nhất có thể được coi là điểm đột phá.

Nghiên cứu về vai trò của chính sách thuế trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nghiên cứu “Chính sách thuế và động lực tăng trưởng kinh tế cao và bền vững ở Việt Nam: Thực trạng và giải pháp” của PGS.TS Đỗ Đức Minh và TS. Lê Minh Thu (Trường Đại học Tài chính – Quản trị kinh doanh) đã gợi mở nhiều vấn đề quan trọng trong việc thiết kế và vận hành chính sách thuế tại Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh chúng ta đang hướng tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế chất lượng cao, bền vững và bao trùm. Việc đề xuất chính sách thuế như một “công cụ kép” là một góc nhìn chiến lược, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan hoạch định chính sách, giới nghiên cứu và cộng đồng doanh nghiệp.

Dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) 2025 đang thu hút sự quan tâm lớn của dư luận, các chuyên gia và giới nghiên cứu. Chính vì vậy, hội thảo đã dành thời gian đáng kể để nghiên cứu, thảo luận về vấn đề này. PGS. TS Lê Xuân Trường (Học viện Tài chính) và cộng sự trong nghiên cứu “Sửa đổi, bổ sung Luật thuế TNCN phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế số và đảm bảo công bằng xã hội trong điều tiết thu nhập” đã phân tích sự thay đổi của các điều kiện kinh tế - xã hội tác động đến pháp luật thuế TNCN, đồng thời đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung về thu nhập chịu thuế, thuế suất và giảm trừ gia cảnh trong Luật thuế TNCN để phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế số và đảm bảo công bằng xã hội trong điều tiết thu nhập. Nhóm nghiên cứu đã chỉ ra các khoảng trống pháp lý và phân tích các tiềm năng mở rộng cơ sở thuế TNCN đối với một số khoản thu nhập liên quan mật thiết đến sự phát triển của nền kinh tế số như: Tài sản số, sản xuất nội dung số…

Sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng trong nghiên cứu “Đánh giá gánh nặng thuế và tính luỹ tiến trong Dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân 2025”, PGS,TS Nguyễn Văn Hiệu (Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội) đã phân tích một cách khách quan và khoa học về tác động của Dự thảo Luật thuế TNCN đến các nhóm thu nhập khác nhau. Nghiên cứu đã phân tích sâu sắc tính luỹ tiến của hệ thống thuế hiện hành, chỉ ra những điểm chưa hợp lý giữa các bậc thuế và giảm trừ gia cảnh, từ đó đề xuất điều chỉnh biểu thuế và cách tính thu nhập chịu thuế giúp giảm gánh nặng thuế ngầm định, đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong chính sách. Phát hiện về việc nhóm thu nhập trung lưu thấp có thể chịu áp lực thuế tăng lên một cách tương đối là một cảnh báo đáng lưu tâm đối với các nhà hoạch định chính sách.

Trong những năm qua, Hải quan Việt Nam đã đẩy mạnh cải cách thủ tục, hiện đại hoá quản lý và áp dụng mô hình quản lý rủi ro, song vẫn còn không ít thách thức. Chính vì vậy, tại phiên thảo luận chuyên đề thứ hai về Chính sách và quản lý hải quan, các nhà nghiên cứu đã tham gia, đóng góp nhiều ý kiến cả về lý luận lẫn thực tiễn nhằm hướng tới xây dựng mô hình Hải quan thông minh, hiện đại. Nghiên cứu “Chính sách và quản lý Hải quan hiện đại: Từ quy định đến ứng dụng thực tiễn” của TS. Trần Vũ Minh và cộng sự đến từ Cục Hải quan đã chỉ ra nhiều bất cập giữa quy định pháp lý và thực tiễn triển khai, đồng thời nêu bật nhu cầu cấp thiết của việc xây dựng hệ thống Hải quan số, quản lý tập trung và kết nối dữ liệu liên thông. Vấn đề số hóa nhưng chưa kết nối mà nhóm tác giả nêu ra thực sự là điểm nghẽn lớn, sự thiếu đồng bộ giữa các hệ thống CNTT của các Bộ, ngành là một minh chứng rõ nét. Đây là tiền đề quan trọng cho mô hình Hải quan thông minh mà Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 đang hướng tới.

Nghiên cứu “Xây dựng hệ sinh thái kiểm tra sau thông quan dựa trên dữ liệu” của TS Nguyễn Thị Kim Oanh (Học viện Tài chính) đã đưa ra một hướng đi rất mới: xây dựng hệ sinh thái kiểm tra sau thông quan dựa trên dữ liệu, gồm 3 trụ cột: nền tảng dữ liệu, phân tích thông minh và cơ chế cộng tác. Ý tưởng xác định điểm số tuân thủ cho doanh nghiệp không chỉ là công cụ quản lý rủi ro hiệu quả cho cơ quan nhà nước mà còn là động lực để doanh nghiệp tự nâng cao ý thức tuân thủ, từ đó hưởng các chế độ ưu tiên. Đây là mô hình có thể chuyển công tác kiểm tra từ hậu kiểm sang quản lý tuân thủ chủ động phù hợp với tinh thần chuyển đổi số toàn ngành Hải quan. Đề xuất về việc xây dựng tiêu chuẩn năng lực số cho đại lý hải quan và cơ chế cấp chứng chỉ hành nghề trực tuyến là rất thiết thực, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ này. Đây là bước đi quan trọng để xây dựng hệ sinh thái hải quan điện tử toàn diện.

Tại phiên thảo luận thứ ba của hội thảo về Chính sách và quản lý logistics, các đại biểu tham dự đều khẳng định logistics là huyết mạch của nền kinh tế, ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cạnh tranh quốc gia. Chính sách pháp luật về logistics, đặc biệt là chính sách thuế, hiện đang bộc lộ nhiều điểm chưa thống nhất, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Với góc nhìn của một chuyên gia cao cấp về thuế với nhiều năm kinh nghiệm, ThS. Nguyễn Văn Phụng (Chuyên gia cao cấp Thuế, quản trị doanh nghiệp) đã có bài tham luận với chủ đề “Sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật đối với dịch vụ logistics cho phù hợp với thực tiễn kinh doanh”, trong đó chỉ ra những điểm nghẽn về chính sách khá cụ thể, sinh động từ góc độ doanh nghiệp. Những khuyến nghị sửa đổi nhằm đơn giản hóa thủ tục, minh bạch chính sách và hỗ trợ doanh nghiệp sẽ góp phần rất lớn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và phát triển logistics bền vững.

ThS. Tạ Thanh Mai (Học viện Tài chính) và cộng sự với nghiên cứu “Giải pháp phát triển chuỗi cung ứng bền vững trong thời đại chuyển đổi số” đã đề cập tới vấn đề đang được quan tâm toàn cầu “phát triển chuỗi cung ứng bền vững”, trong đó không chỉ bàn về công nghệ, mà còn nhấn mạnh sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố kỹ thuật số, con người và các mục tiêu phát triển bền vững (ESG). Nhóm nghiên cứu xác định chuyển đổi số không chỉ là xu thế mà là yêu cầu sống còn để tối ưu hóa chi phí, giảm thiểu tác động môi trường và nâng cao năng lực cạnh tranh. Việc đề cập đến hộ chiếu số cho hàng hóa, truy xuất nguồn gốc xuyên suốt chuỗi cung ứng và logistics xanh là những xu hướng tất yếu mà doanh nghiệp Việt Nam cần nắm bắt.

Tham gia ý kiến với góc nhìn đến từ doanh nghiệp, một chủ thể trực tiếp vận hành và chịu tác động từ các chính sách quản lý, bà Vũ Thị Yến (Công ty MN Shipping Việt Nam) đã trình bày tham luận về “Thực trạng doanh nghiệp giao nhận vận tải và chính sách quản lý nhà nước trong thời đại số”, đó là những khó khăn, thách thức mà các doanh nghiệp giao nhận vận tải đang đối mặt, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Việc đề xuất các giải pháp phát triển doanh nghiệp không chỉ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành logistics, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực thi hiệu quả các chính sách quản lý nhà nước

Sau hơn 4 giờ làm việc liên tục, hội thảo “Chính sách và quản lý Thuế, Hải quan, Logistics” (lần thứ 6) đã kết thúc thành công với nhiều nội dung nghiên cứu nêu ra và đã giải quyết được các mục tiêu cơ bản. Có thể nói hội thảo là diễn đàn nghiên cứu khoa học cung cấp thêm lý luận cũng như cập nhật kiến thức thực tiễn cho Học viện Tài chính nói chung, đội ngũ giáo viên Khoa Thuế và Hải quan nói riêng và những cá nhân, tổ chức liên quan.

Một số hình ảnh tại hội thảo:

Toàn thể đại biểu chụp ảnh lưu niệm

TS Nguyễn Văn Bình, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường

TS Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục thuế, Bộ Tài chính tham dự và trình bày tham luận tại Hội thảo.

Đại biểu Vũ Hồng Long, Phó trưởng Thuế TP Hà Nội

PGS. TS Lê Xuân Trường phát biểu điều hành hội thảo

ThS Trần Thị Tuyết, Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí, Bộ Tài chính trình bày tham luận

PGS, TS Lê Văn Ái, nguyên Bí thư Đảng uỷ, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Tài chính Kế toán Hà Nội

(nay là Học viện Tài chính) thảo luận tại Hội thảo.

Ông Nguyễn Văn Phụng, Chuyên gia cao cấp Thuế, Uỷ viên BCH TW Hiệp hội kế toán và kiểm toán Việt Nam thảo luận tại Hội thảo

TS Bùi Thái Quang, Viện trưởng Viện Hải quan-Thuế-Kho bạc,Trường Đại học Tài chính - Ngân hàng Hà Nội

Các đại biểu tham dự tại hội thảo

Nội dung và thông tin về Hội thảo đã được đăng tải trên các Báo:

1. Báo Đại biểu nhân dân: https://daibieunhandan.vn/giai-phap-hoan-thien-chinh-sach-thue-hai-quan-va-logistics-de-thuc-day-tang-truong-ben-vung-10394695.html

2. Tạp chí Kinh tế Tài chính: https://thuehaiquan.tapchikinhtetaichinh.vn/hoan-thien-chinh-sach-trong-linh-vuc-thue-hai-quan-logistics-la-yeu-cau-tat-yeu-200653.html

3. Báo Lao động: https://laodong.vn/kinh-doanh/thu-nhap-100-trieu-dong-dong-thue-35-ganh-nang-thue-tang-manh-du-thu-nhap-thuc-khong-doi-1604180.ldo

4. Thời báo Kinh tế Tài chính: https://thoibaotaichinhvietnam.vn/giai-phap-hoan-thien-chinh-sach-quan-ly-thue-hai-quan-logistics-trong-boi-canh-moi-186392.html